Τράπεζες: Στα… σκαριά νέο πλαίσιο «συμβίωσης» με τις επιχειρήσεις

Σημαντική πρωτοβουλία για την ομαλότερη απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων από τις ελληνικές επιχειρήσεις αναλαμβάνει η Ελληνική Ένωση Τραπεζών εκφράζοντας για πρώτη φορά, μετά από τις σχετικές διαβουλεύσεις, την κοινή έκφραση των απόψεων όλων των εμπλεκόμενων φορέων, δημόσιων και ιδιωτικών.

Από τις συστημικές τράπεζες, έως τους επαγγελματικούς φορείς και τους εκπροσώπους των ΜμΕ, όσοι επηρεάζονται άμεσα από το «πάγωμα» των χρηματοδοτήσεων και την ανικανότητα απορρόφησης των πολύ κρίσιμων πόρων για την ανάκαμψη του ελληνικού επιχειρείν, όλοι κάθισαν στο ίδιο τραπέζι για να βρουν κοινή συνισταμένη. Με την αρωγή των αρμόδιων κρατικών στελεχών και της task force, καταρτίστηκε μία έκθεση που στόχος είναι να αποτελέσει προπομπό άμεσων αποφάσεων που θα αλλάξουν το τοπίο.

Στην έκθεση που πήρε «σάρκα και οστά» με τη συμβολή όλων των φορέων, προτείνεται μία σειρά μέτρων για την καλύτερη συνεργασία τραπεζών-ΜμΕ. Η πρωτοβουλία εγκρίθηκε, μάλιστα, από την Συνεδρίαση Αντιπροσώπων Υψηλού Επιπέδου, στην οποία συμμετέχουν υψηλόβαθμα στελέχη του Υπουργείου Ανάπτυξης, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΙF), της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΙΒ), των τεσσάρων ελληνικών συστημικών τραπεζών, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΤΕΑΝ, ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, οι πρόεδροι των επαγγελματικών φορέων ΕΒΕΑ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ο Επικεφαλής και στελέχη της Ομάδας Δράσης για την Ελλάδα (ΤFGR) και ο Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, κ. Χρήστος Γκόρτσος, ο οποίος διετέλεσε συντονιστής.

«Για πρώτη φορά τράπεζες και επιχειρήσεις αναλαμβάνουν από κοινού δράση με σκοπό να ξεκολλήσουν οι χρηματοδοτήσεις που τώρα χρόνια μένουν «παγωμένες» και να βελτιωθούν επιτέλους στην πράξη οι συνθήκες ρευστότητας στην αγορά», σημειώνει στο Capital.gr, στέλεχος συστημικής τράπεζας.

Τι ζητά η ομάδα εργασίας της ΕΕΤ; Βασικός στόχος είναι να εξαντληθούν όλα τα περιθώρια στις αναχρηματοδοτήσεις των επιχειρηματικών δανείων, με αλλαγή του νομικού πλαισίου, να απλοποιηθούν οι διαδικασίες και να γίνει εξορθολογισμός των απαιτήσεων στα προγράμματα επιχεορηγήσεων για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Κρίσιμη είναι επίσης η πρόταση για νέο καθεστώς αποτίμησης των εγγυήσεων.

«Συνήθως, η μοναδική εγγύηση που μπορούν να προσφέρουν οι ΜμΕ στις τράπεζες είναι η ακίνητη περιουσία τους. Ωστόσο, το συγκεκριμένο στοιχείο ενεργητικού υπόκειται σε διαφορετικές μεθόδους αποτίμησης στην Ελλάδα, καθιστώντας έτσι την αξία της εγγύησης ανεπαρκή και/ή μη αποδεκτή έναντι των ΜμΕ. Η ομάδα εργασίας προτείνει τη θέσπιση, σύμφωνα με το πλαίσιο των κρατικών ενισχύσεων, ενός καινοτόμου μέσου επιμερισμού του κινδύνου με διττό στόχο: την αύξηση της μεσοπρόθεσμης αξίας της ακίνητης περιουσίας που παρέχεται ως εγγύηση και, κατά συνέπεια, την αύξηση των διαθέσιμων δανείων για τις ΜμΕ μέσω βελτιωμένων επιπέδων τιμολόγησης».

Οι απαιτήσεις εγγυήσεων που ισχύουν την περίοδο αυτή στην Ελλάδα πρέπει να επανεξεταστούν σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες εφαρμογής τους και τις μεθόδους αποτίμησης.

«Προτείνουμε να εξεταστούν τρεις διαφορετικές επιλογές:
1. Η αξία της ακίνητης περιουσίας που παρέχεται ως εγγύηση βασίζεται στα επίπεδα φορολόγησης του ενεργητικού στοιχείου, όπως έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία πέντε έτη.

2. Επίσης, προκειμένου να αυξηθεί η αξία της ακίνητης περιουσίας που παρέχεται ως εγγύηση, για την εκτίμηση του ύψους της τιμής θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και τα έξοδα κατασκευής που πραγματοποιήθηκαν. Η ορθή εφαρμογή των τραπεζικών λογιστικών προτύπων εξακολουθεί να έχει καίρια σημασία.

3. Η θέσπιση ενός μέσου επιμερισμού του κινδύνου για τη χορήγηση μικροπιστώσεων και δανείων προς τις ΜμΕ που θα τελεί υπό τη διαχείριση ενός δημόσιου φορέα. Στο πλαίσιο αυτό θα προβλέπεται ειδικός προϋπολογισμός για την έκδοση μιας εγγύησης προς τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα που θα ισχύει για τα επόμενα πέντε έτη και θα συνδέεται με την (υποτιθέμενη/αναμενόμενη) αύξηση της αξίας της παρεχόμενης εγγύησης κατά 25 τοις εκατό. Το εν λόγω μέσο επιμερισμού του κινδύνου θα εκδίδεται με βάση την εγγύηση που παρέχεται για το δάνειο».

Το μέσο επιμερισμού του κινδύνου θα εγγυάται τη διαφορά μεταξύ της τιμής της αγοράς της ακίνητης περιουσίας που παρέχεται ως εγγύηση και της αναπροσαρμοσμένης αξίας για την οποία χρησιμοποιείται μία από τις προαναφερθείσες επιλογές υπολογισμού.

Η ομάδα εργασίας τάσσεται υπέρ της απλοποίησης των απαιτήσεων εγγύησης και της θέσπισης ευέλικτων ρυθμίσεων για το κεφάλαιο κίνησης σε συνδυασμό με προϊόντα εγγύησης για τις ΜμΕ, ιδίως για τις βιώσιμες ΜμΕ με εξαγωγικό προσανατολισμό.

Μετά την ανακεφαλαιοποίηση και την επιστροφή των τραπεζών σε συνθήκες μεγαλύτερης σταθερότητας, εκτιμάται ότι τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τα επιτόκια καταθέσεων (κάτι που όπως έχει αναφέρει το Capital.gr έχει αρχίσει να συμβαίνει), αλλά και τη διαφορά μεταξύ των επιτοκίων δανεισμού και των αποδόσεων των καταθέσεων.

Επίσης, η ομάδα εργασίας για την Ελλάδα (task force) προτείνει να αξιοποιηθούν στο έπακρο όλα τα υφιστάμενα διαπραγματευτικά μέσα μεταξύ των τραπεζών και των ΜμΕ σε ό,τι αφορά την αναχρηματοδότηση και/ή την αναδιάρθρωση των υφιστάμενων δανείων. «Μάλιστα, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί σε μια εφικτή μείωση των επιτοκίων», σημειώνεται χαρακτηριστικά. «Κατά την άποψή μας, είναι σημαντικό να δημιουργηθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού σε σχέση κυρίως με τις δυνατότητες που έχουν οι εθνικές αρχές στην Ελλάδα να παρέχουν στις ΜμΕ επιλογές αναχρηματοδότησης ανάλογες με εκείνες που παρέχουν στους ιδιώτες και στα νοικοκυριά (π.χ. αποπληρωμή του δανείου σε περισσότερες δόσεις). Το ισχύον νομικό πλαίσιο δεν προβλέπει καμία τέτοια επιλογή.

Προτείνεται επίσης, συνδυασμός των προγραμμάτων επιχορηγήσεων και των πιστωτικών διευκολύνσεων, προκειμένου να υποστηριχθεί η ρευστότητα στην πραγματική οικονομία της Ελλάδας.

Η πρωτοβουλία, τέλος, αποσκοπεί στη βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των τραπεζών και των ΜμΕ.

«Τόσο οι εγχώριες τράπεζες όσο και οι εκπρόσωποι των ΜμΕ πρέπει να αναπτύξουν στενή συνεργασία για να βελτιώσουν τις κοινές τους προσπάθειες και τη μεταξύ τους ανταλλαγή απόψεων για τα προγράμματα που είναι διαθέσιμα από την πλευρά των τραπεζών και τις επιμέρους ανάγκες/απαιτήσεις των ΜμΕ-πελατών. Στην προκειμένη περίπτωση, καίριο ρόλο θα διαδραματίσει μια ανανεωμένη και ταχεία διαδικασία για τη διαφάνεια των στοιχείων όλων των ενδιαφερομένων».

Ειδικότερα, οι εκπρόσωποι των ΜμΕ και οι εμπορικές τράπεζες θα πρέπει από κοινού να καθορίσουν την ακριβή μεθοδολογία που πρέπει να ακολουθήσουν και το σύνολο των στοιχείων που πρέπει να συγκεντρώνεται και να αναλύεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Τα στοιχεία θα πρέπει να αφορούν τόσο την πλευρά της ζήτησης όσο και την πλευρά της προσφοράς των δανείων γενικότερα. Σε άλλα κράτη μέλη εφαρμόζονται ήδη βέλτιστες πρακτικές που μπορούν να χρησιμεύσουν ως παράδειγμα.

(Πηγή: www.capital.gr)